13 Mayıs 2012 Pazar


LAPİS LAZULİ
TÜM DİĞER DEĞERLİ TAŞLARIN ARASINDA LAPİS LAZULİ SAF DEĞİL,LAZURİT VE DİĞER MAVİ MİNERALLERİN BİLEŞİMİDİR.BİRZAMANLAR MISIR KIRALI TUTANKAMON’UN MEZARINI SÜSLERDİ.

Bir çok farklı bileşimi olduğu için lapis lazuli aslında tam olarak bir mineral değil bir kayadır.Bununla beraber bu özelliği onun dünyanın en değerli taşlarından biri olmasını engellemez.Her zaman mavidir, ancak yoğunluğu çıkartıldığı bölgeye göre çeşitlilik gösterir.En yoğun mavi afganistan’dan gelir.Lapis lazuli  eski medeniyetlerden beri bilinmektedir.İ.Ö. 1350 ‘li yıllarda yaşayan mısır kıralı tutankomon ‘un hazineleri İngiliz araştırmacı tarafından 1922 ‘de keşfedildiğinde mezarın tümünün lapis lazuli ile kaplı olduğu görüldü.

TAŞIN YAPISI
KÖKENİ
Lapis lazuli ya da kısa adıyla lazuli birçok farklı mineralden meydana gelmiştir.Böylece teknik açıdan  bakıldığında bir kayadır.Küçük parçaçıkları bölgeden bölgeye değişsede, içermesi gereken minerallerden biri silikat grubuna ait lazurittir.Bu önemli parçaya höyne ya da sodalit gibi mineraller de eşlik edebilir.Lapis lazuli genellikle pirit minerali ile beyaz kalkit tabanlarında bulunur.Pirit ve kalkit de bu mineralin parçası olabilir.
Lapis lazuli ender bir mineraldir ve bu enderlik değerli taş olarak ticari değerini büyük ölçüde etkiler.Sadece kireçtaşının kalkit ve pirit ile birleşerek ikinçil bir mineral olan lazuriti meydana getirdikleri belirli alanlarda görülür.En mavi ve en iyi lapis lazuli mineralleri Afganistan,Kokcha  nehir vadisin den çıkartılır.Eski çağlarda taş ilk defa burada keşfedildi.Arjantin’den gelen lapis lazuli burada kaynakların Afganistana’a göre az olmasına rağmen çok kalitelidir.Mat mavi lapis lazuli Rusya  Baikal Nehri ve şili Andes Dağların’da görürür.Diğer lapis lazuli kaynakları ise,renklerin koyu mavi olduğu ABD  Kaliforniya San Bernardino ilçesi  ve lapis lazulinin daha açık tonlarının bulunduğu Kanada’dır.Küçük tortular şeklinde’de olsa çekiçi lapis lazuli İtalya,Napoli’de vezüv Dağı’nı çevreleyen volkanik kayalarda karşımıza çıkar.
KESİMİ
Lapis lazuli eski çağlardan beri dekoratif bir taş olarak rağbet görmüştür.Bunun en önemli nedenlerinden biri cilalandığında büyük ölcüde artan mühteşem parlaklığıdır.Lapis lazuli daha çok kaboşon olarak kesilir ve oymalarda ve benzer ağırlıktaki  diğer değerli taşlarla birlikte kullanılır.(lapis lazuli apatit gibi mosh ölçeğinde 5 oranında sertliğe sahiptir.)Lapis lazulinin problemi kesiminin zor olmasıdır.Bunun bir nedeni gözenekli olmasıdır ancak en önemlisi her bileşiminde farklı mineraller içermesi ve bunların çeşitli bölünüm ve kırılmalarının olmasıdır.Bu nedenle üzerinde çalışan lepiterist (taş işleyen)taşa zarar vermemek için çok yavaş ve ince bir şekilde çalışmak zorundadır.
BÖLGESEL ÇEŞİTLİLİKLER
En kaliteli lapis lazuli Afganistan ve Arjantinden gelir.ABD ‘den gelen lapis lazuli her zaman koyu mavidir ve Kanada  lazulisi ise açık mavi olur.Lapis lazuli adını tam olarak açıklamak zordur.lapis taş anlamlı Latin kelimesidir ve lazulinin iraan yolu ile arapcadan deldiği bilinsede gerçek anlamı bilinmemektedir.Anlamı denizin ötesinde olan ve ilk olarak 1652 de İngilizcede kaydedilmiş urtramarin kelimesi söz konusu taşa Avrupa’ya Asya’dan getirildiği için verilmişti.Aslına bakarsanız urtramarin kelimesi sadece mavi pigmentin dışında deniz üzerinden getirilmiş her şeye kullanılabilir.
ÖZELLİKLER
Lapis lazuli farklı minerallerden meydana gelen bir bileşim olsada, her  çeşidi metalik element sodyum ,kalsiyum  ve aliminyum gibi silikat gurubuna ait olan lazurit mineraline sahip olmalıdır.
Lazurit kübik sistemde kristallenir ve bazen 12 köşeli şekillerde karşımıza çıkar.Buna rağmen, lazurit kristalleri enderdir ve daha çok büyük kütleler halinde bulunur.
Doğal yollarla oluşan lazuritin donuk bir parlaklığı olması ile birlikte,cilalanmış lapis lazuli taşlarının çekici, albelini bir parlaklığı olur.
Lazurit  taneli kütlelerde yada koyu mavi yada yeşilimsi  mavi renkte olan iri kaya parçalarında karşımıza çıkar.Kireçtaşının kalkit ve pirit ile bağlantıda olduğu alanlarda görülür ve bu bağlantıya metamorfizm denir.Lazurit yaygın olarak mavidir ama aynı zamanda  kahverengi,gri, ya da sarı-gri olabilir.Yarı şeffaf tır ve pürüzlü bir bölünümü vardır.Höyne nosean ve sodalit gibi minerallerle benzer bileşime sahiptir.
BİLGİ DOSYASI
 
LAPİS LAZULİ
  • Grubu                          : Silikat
  • Kristalik Sistem            : Kübik
  • Kimyasal Formülü        : (Na,Ca)8 (Al,Si,)12 O24(S,SO4)
  • Sertlik                          : 5.5
  • Yoğunluk                     : 2.8
  • Bölünüm                      : Belirsiz
  • Çatlama                       : Pürüzlü
  • Renk                           : Gök mavisi
  • Damar                         : Açık mavi
  • Parlaklık                      : Camsıdan  petrole
  • Işınırlık                         : Yok
 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder