13 Mayıs 2012 Pazar


OBSİDYEN
OBSİDYEN,VOLKANİK HAREKETLERİN GERÇEKLEŞTİĞİ BÖLGELERDE ÇIKARTILAN DOĞAL CAMIN ÇOK GÜZEL BİR FORMUDUR.ÖZELLİKLE SİLAH YAPIMINDA  KULLANILDIĞI, ESKİ ÇAĞLARDAN BERİ BİLİNMEKTEDİR.GÜNÜMÜZDE OBSİDYEN, SÜS TAŞI OLARAK TAKI YAPIMINDA TERCİH EDİLİR.



Obsidyen, değerli bir taş olmasına rağmen, ayrı bir kimyasal bileşimi yoktur ve bu yüzden kaya oluşumu olarak tanımlanır.Genellikle siyahtır ama mavi,kahverengi,yeşil,gri yada kırmızı renklerde karşımıza çıkabilir.Obsidyenin orijinal adı “obscure”dir.Latin “lapis obsianus”un yanlış bir tercümesi olmasına rağmen;bu günümüzde Etyopya nın bölgesinde adı obsius yada obsidius adlı bir kişi tarafından keşfedilmesinden sonra Plint the Elder tarafından kullanılan terimdi.
Obsidyen, sıvı lavlar çobuk soğuduğu takdirde oluşan silis zengini şekilsiz kristalli bir mineraldir.Obsidyen, başlıça  camdan meydana gelir.Kristalik yapısı yoktur ve yüzde yüzde birden daha az su içerir.
Çoğunlukla çok keskin olduğu için, binlerçe yıldır obsidyen bıçak ve ok uçlarında kullanılmıştır.Obsidyen aynı zamanda taş çağın’dan beri maskeler, aynalar ve kesme aletlerinin yapımında’da terçih edilmiştir.

KESİM
KÖKENİ
Günümüzde, obsidyen daha çok kesilip cilalanarak takı yapımında kullanılır.Obsidyen kolyelerde,yüzüklerde kaboşon  kesim ve yuvarlak kesimler oldukça popülerdir.Faset kesim de işlenir.Koyu homojen  renkte olan obsidyenler çeşitli süs eşyalarının yapımında kullanılır.
Obsidyen, volkanik lavların  kristalleşmesine izin vermeden çok çabuk soğuduğunda ortaya çıkan şekilsiz bir kayadır.Obsidyen, insanlık tarafından keşfedilmiş ve kullanılmış ilk taşlardan biridir ve günümüzde hala yeni kaynaklar volkanik hareketler sonucu oluşabilmektedir.En önemli bölgelerin başında Ekvator, Guatemala, Macaristan, İzlanda, Sicilya’nın Lipari adaları (İtalya ), Japonya Java (Endonezya), Meksika , Peru, ve Kamchatka (Rusya)gelir.ABD ‘de Hawai Adalarındaki volkanik aktiviteler sonucu yeterli miktarda kaynak bulunur.Bunun dışında Arizona ve New Mexico’ da bulunan ender , siyah obsidyen yumrularına”apaçi gözyaşı”adı verilir.

KRİSTALİTLER
Tek obsidyen örnekleri çok çeşitli kristal formları olabilir.Renkleri tekdüze ve değişmez olabilir ama aynı zamanda görünüşte damarlı yada noktalı olabilirler.Bazı obsidyenler de iç balomcuklar yada kristalit denilen kar taneli obsidyen bu taşın en ender ve değerli çeşididir.Yüzeydeki farklı damarlar bazen yüzey boyunca çıplak gözle görülebilir.ve bu lavanın hızlı şekilde soğumasından kaynaklanır.
KULLANIM ALANLARI
ÖZELLİKLER
Obsidyen, tarih öncesi zamanlardan beri alet ve heykal yapımında kullanılmıştır.Arkeologlar tarafından keşfedilen bazı eski objeler günlük yaşam için yapılmıştır ama eski mısır medeniyeti ile birlikte obsidyen böçek (bok böçeği) şeklindeki mücevherlerde, mühürlerde ve süs takılarında kullanılmıştır.Arkeolojik araştırmalar eski Afganistan , iran , Mezopotamya ve sürüye‘ye ait çeşitli obsidyen sanat eserlerine raslanmıştır.Değerli taş aynı zamanda bir çok eski Amarika medeniyetinde de kullanılmıştır, örneğin eski yucatan halkı obsidyen taşını kutsal sayarak kurban etme törenlerinde kullandıkları bıçakları bu taştan yapmışlardır.
Obsidyen bir mineral grubuna ait değildir ve volkanik vitraylı kaya formasyonu olarak sınıflandırılır.Temelde silikon oksijenden meydana gelmesine rağmen, kimyasal bileşimi çok değişken olduğundan dolayı kategorize etmek zordur.Obsidyenin kristal yapısı olmaması nedeniyle şekilsiz değerli taş olarak tanımlanır. Hakim koyu rengine rağmen, sırlanmamış beyaz bir porselen parçasına sürtüldüğünde, sarı bir ince çizgi bırakır.Obsidyene  bir çekişle vurulduğunda parçalanır ve geride deniz kabuğuna benzer bir parça bırakır.DİKKAT:Obsidyen parçaları çok keskin olabilir ve kok dikkatli tutulmalıdır.
ENDÜSTRİYEL KULLANIMI
Günümüzde, süs eşyası olarak  kullanılmasının yanı sıra obsidiyen, endüstride  “kaya yünü” olarak bilinen maddenin  yapımında başlıça kaynaktır.Aynı zamanda mineral yünü olarak da bilinen bu madde, düşük dereceli  obsidyenin soğuması sırasında  araya giren hava baloncukları  ya da buhar sonucunda oluşan kaliteli lifleri ile camsı bir maddedir.Kaya ya da mineral yünü ısının yada sesin gaçmesini önlemek için paketleme işinde kullanılır.
BİLGİ DOSYASI
 
OBSİDYEN
  • Grubu                          : Volkanik camsı kaya
  • Kristalik Sistem            : şekilsiz
  • Kimyasal Formülü        : Çeşitli silikatlar
  • Sertlik                          : 5
  • Yoğunluk                     : 2.35
  • Bölünüm                      : yok
  • Çatlama                       : Konkodial
  • Renk                           : siyah,yeşil,kahverengi ve gri tonları
  • Damar                         : Mat sarı
  • Parlaklık                      : camsı
  • Işınırlık                        : Yok
 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder