19 Mayıs 2012 Cumartesi



YEŞİM
YEŞİM KENDİSİ DE BİR KUVARS TÜRÜ OLAN KALSEDON TAŞININ EN GÜZEL VE DEĞERLİ FORMLARINDAN BİRİDİR.

Yeşim çok farklı renklere sahip olabilir klasik taş açık yeşil tonundan koyu yeşile kadar çeşitlilik gösterir. En makbul olan yeşil tonudur.
 
KESİM
BİRÇOK RENGİN TAŞI
Birçok yeşim örneğinin yüzeyleri boyunca devam eden damarları bulunur. Bu parçalar ‘’ şerit yeşim ‘’ olarak tanımlanır, oyma  ve çeşitli takılarda tercih edilir. Bazı yeşimler kabaşon adı verilen kubbeli şekilde kesilir. Ancak taş   daha çok rengini arttıracak şekilde cilalanarak sergilenir. Yeşim , heykel , mozaik , çömlek , süs kutuları ve santranç taşlarının yapımında kullanılır.  Hatta orijinal halinde bırakılarak süs tabakalar halinde de saklanabilir. 
Yeşim hayal edebileceğiniz herhangi bir renkte olabilir. Gerçek renk , topraktan ilk çıkarıldığı sırada çevresinde olan minerallere bağlı olarak çok geniş bir yelpazede çeşitlilik gösterir. Örneğin kırmızı yeşim rengini içindeki güçlü kırmızı damarlarıyla bir demir oksit olan hematitden alır. Gri sarı ve beyaz yeşimler çevrelerindeki minerallerden etkilenerek farklı bir renk alır.  Yeşim tüm kuvarslar gibi silikanın bir çeşididir. Ve çevresindeki minerallerin rengini alır. Yeşim çok karışık bir silikadır. Ama bununla beraber ince gözenekleri olan kristalleri bulunur. Bu gözenekler yarı mikroskobiktir. Ama fiziksel (kimyasal değil) yapıları dış maddeleri emebilecek kadar da büyüktür.
MİHENK TAŞI
Siyah yeşim binlerce yıldır çeşitli alaşımlardaki altıon oranını ölçmek için mihenk taşı olarak ta kullanılmaktadır. Ortaya çıkan damarın rengi ,  alaşımın içinde yüzde  bir oranında altın olduğunu gösterecek şekilde hesaplanır.
TARİHİ
Yeşimin gerçek anlamı bilinmemektedir. Kelime İngilizceye eski Asurca dan  apshu şeklinde gelmiştir.
                     
YAKIN AİLE
Yeşim neredeyse aynı kimyasal elementlerden , silikon ve oksijenden meydana gelmiştir. Agat , kornelian , krizopras ve sart gibi tüm Kadıköy taşı çeşitleri aynı trigonal kristalik yapıya sahiptir. Yinede bu  taşları ayırt etmek çok zor olabilir ve sınıflandırma bazen renk ve doku incelemelerine göre yapılır bu zorluklar yeşimin ticari değerini de sınırlandırır. Çoğu örnek normalde yarı değerli taştan daha üst bir sınıfta olması gerekirken güzelliği bu renk benzerliğinden dolayı azalmaktadır.
ÖZELLİKLERKÖKENİ
Yeşim mineral ve değerli taşların oksit grubunun bir üyesidir. Bununla beraber , bir silikon oksidi olduğu için aynı zamanda silkat grubunun bir üyesi olarak ta sınıflandırılır. Yeşim örnekleri çoğunlukla simetrinin trigonal sistemine ait mikroskobik kristallerden oluşan tabakalar halinde şekillenir. Sert bir taştır ve kuvarsın her çeşidi gibi mohs ölçeğinde 7 oranındadır. Cam , çelik , bakır ve neredeyse benzer özellikteki her maddeyi çizebilir. Ayrıca çok dayanıkıdır ve zarar görmeden işleyerek parlatılabilir. Eğer kaba bir yeşim örneği sırlanmamış beyaz porselene sürtülürse geride  beyaz bir damar bırakacaktır. Bu taşın saf halinde alacağı renktir. Bununla beraber yeşim ender olarak saftır çünkü kirlilikleri içine alabilecek gözenekli bir yapıya sahiptir. Bu kirlilikler taşa etkileyici renk çeşitliliğini sağlar . yeşimin parlaklığı genellikle camsıdır. Ancak bazen petrol yüzeyi gibi görüntüye sahip olabilir.
Yeşil damarlarda ve tabakalı oluşumlarda orijinal bölgesinden taşınarak başka yerde birikmiş tortul kayalarda ve son olarak  da ısı ve basıncın etkisiyle değişim göstermiş kayalarda ( metamorfik kayalar) görülür.
Yeşil renkli yeşim taşı dünyanın bir çok bölgesinde çıkartılmaktadır. Ancak en kaliteli örnekler Hindistan ve venezuelladan gelir . ABD , Kaliforniya da kırmızı çerçevesini içinde beyaz göz benzeri şekillerin oluştuğu ‘’ yuvarlak yeşim ‘’ çıkartılmaktadır. Kırmızı ve yeşil ‘’ şerit  yeşimler’’ Fransa , Almanya ve Rusya da görülür. Önemli kaynaklara sahip diğer ülkeler arasında Kıbrıs , mısır , İtalya ,İskoçya ve güney Afrika yer alır. Yeşimin en güzel tonları da orta asya ve çinde  çıkartılır.
BİLGİ DOSYASI
YEŞİM
  • Grubu                          : Oksitler
  • Kristalik Sistem            :Trigonal
  • Kimyasal Formülü        : SiO2
  • Sertlik                          :7
  • Yoğunluk                     : 2.6
  • Bölünüm                      :yok
  • Kırılma                        :Konkodial
  • Renk                           : Çeşitli
  • Damar                         :Beyaz
  • Parlaklık                      : camlıdan petrole
  • Işınırlık                         : Yok

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder