Halit genellikle tuz ya da kaya tuzu olarak bilinir genellikle renksiz yada beyaz olmasına rağmen bazı örneklerde siyah , mavi , turuncu , mor , kırmızı ya da sarı tonda bulunabilir. Eski çağlardan beri bilinmekte ve beslenme alanında kullanılmaktadır. Son yıllarda klor , sodyum ve sodyum hidroksitin başlıca kaynaklarından biri haline gelmiştir. Adı deniz ya da tuz anlamıyla Yunanca hals kelimesinden gelir. Deniz suyundaki materyalin yüzde 80 ‘ini oluşturduğu düşünülürse bu tanımlama oldukça uyumludur.
Beslenme ve yemek alanında kullanılan tuzun büyük bir bölümü kuru bölgelerdeki katı Halit tortullarından elde edilse de , klor , sodyum ve sodyum hidroksit şeklinde kullanılan Halit deniz suyundan elde edilmektedir.
|
|
Klor , bakterileri içme suyundan arındırmak amaçlı kullanılan bir çeşit gazdır, ayrıca başta gübre olmak üzere sayısız organik kimyasalın yapımında da kullanılır. Halitten mineraldeki sodyum ve klorun elektroliz işlemiyle Downs yöntemi adı altında çıkartılmasıyla elde edilir.
|
Halit , özellikle buharlaşmanın yaşandığı bölgelerde , tuzlu suyun çökelmelerinde oluşur.
Mineral genellikle anhidrit , , alçı taşı ve silvin ile birlikte bulunur.
En önemli kaynaklar arasında Salzburg (Avusturya);Ontario(kanada); Dax (Fransa);staafurt(Almanya);punjab(Hindistan);agrigento, cosenza, enna ve pisa (İtalya); Weiliczka(Polonya);Sibirya(Rusya);Katalonya(ispanya); VaudKanyonunda Bex (İsviçre) yer alır.ABD ‘ de Arizona , kalifoniya, Kansas, Louisiana ve newyork önde gelen Halit kaynaklarına sahiptir. İngiltere Adalarında is Nortwich , Chesshire(İngiltere) önemli bir bölgedir. Diğer başlıca Halit kaynaklarına sahip ülkeler ise Cezayir , Arjantin , çin , Kolombiya, Etiyopya ve peru’ dur.
|
Halitin yağlı bir tabakası vardır, soğuk suda kolaylıkla çözülebilir. Eğer sonuş olarak ortaya çıkan çözelti kurumaya bırakılırsa çökme sırasında yeniden oluşur. İçindeki sodyum içeriğinden dolayı Halit açık bir alevde parlak sarı bir renk alabilir. Ultra viole ışınlarına maruz kaldığında bazı Halit örnekleri yeşil , turuncu ya da kırmızı ışınırlık sergileyebilir. Halit saf alkol ile temizlenmelidir.
|
Halit , halojen metalik elementlerinden klor , brom , flüor ya da iyot ile birleşmiş mineral grubuna bağlı bir mineraldir. Sodyum ve klordan meydana gelir. Kristalleri simetrinin kübik sistemine bağlıdır. Bazı örnekler içbükey yüze sahip olabilse de , çoğunlukla küpler halinde karşımıza çıkar. Kristal olmadığı zaman , Halit dev kütleler ya da tanecikler şeklini alır. Dev kaya kütleleri kaya tuzu olarak adlandırılır.
Saf halitin özgül ağırlığı 2.16’dır ve oda sıcaklığında suyun eşit hacminin ağırlığından daha büyüktür. Ancak , örnekler ender olarak saftır, bu nedenle özgül ağırlık 2.1ile 2.2 arasında değişebilir. Halit kristalleri bir çekiç ile darbe aldığında ya da benzer bir basınca maruz kaldığında en zayıf noktalarına kadar parçalanır. Mükemmel bir bölünümdür. Halitin bölünüm ile ilgili göze çarpan nokta ise parçaların mükemmel kübik şekiller almasıdır.
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder