KALSEDON (KADIKÖY TAŞI)
|
KALSEDON , KADIKÖY TAŞI OLARAK ANILIR. AYRI İSME SAHİP BİR ÇOK FARKLI FORMDA BULUNABİLİR. TAKILARDA ÇANAK DEKORATİF EŞYALARDA VE ZİYNEY EŞYA YAPIMINDA KULLANILIR.
|
|
|
Kalsedon , çeşitli şekillerde ve renklerde ortaya çıkan kuvars mineralinin bir çeşididir. Bazı çeşitleri yarı değerli taş sayılabilir. Bu güzel mineralin her formu kendi özel ismine sahiptir.
Anadoluda; Eskişehirde dünyaca ünlü mavi , mor ve pembe kalsedonlar çıkmaktadır. İçlerinde koyu mavisi en fazla tercih edilenidir. Kalsedonun saf hali sütlü ya da opale benzer, beyaz , mat gri – mavi ya da kahverengi olabilir. Kırmızıdan kızıl kahveye renk değiştiren kalsedonun ‘’ karnelian’’ türüdür. Koyu kahve Kadıköy taşı ‘’ sart ‘’ adını alırken ‘’ kantaşı ‘’ kırmızı benekleriyle yeşil bir taştır. ‘’ yeşim’’, sarı, kahve, mavi ve yeşil türleri olmasına rağmen genellikle donuk ve kırmızıdır. ‘’mos agat’’ içinde yeşil , kahve , siyah ya da benzeri kirliliklerle yarı saydam ve süt beyazıdır. İç yapısı genelde yosunu andırır. Kadıköy taşının en değerli çeşidi yeşil olan krizopraztır. ‘’oniks’’, üzerinde düz , parelel çizgileri olan akik taşının bir başka formudur ve çoğunlukla işlemeli takılarda kullanılır.
|
|
KADIKÖY TAŞININ ÇEŞİTLERİ
|
KÖKENİ
|
Kuvars , her çeşidiyle çok yaygın bir mineraldir. Dünya üzerinde sıkça rastlanan iki kimyasal madde ; yani silikon ve oksijenden meydana gelir. Silikon , dünya kabuğunun yüzde 27.7 ağırlığını teşkil eder. Kadıköy taşı bazı kuvars çeşitlerine verilen addır. Kadıköy taşı adını mineralin ilk örneklerinin keşfedildiği Anadolu’da İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde bulunan eski limandan alır. Mos agat ya da moka taşına yosunumsu görünüşü veren minerallar manganez oksittir. ‘’krizopras’’ yeşil rengini içindeki metalik nikelden alır. ‘’ krizoprasa’’ benzeyen ‘’plazma’’ da içindeki kloritten dolayı yeşil renge sahiptir. Jasper ise genellikle demir oksitten etkilenir.
|
Kadıköy taşı, özellikle volkanik lavlar olmak üzere çeşitli kaya formlarının oyuklarında görülür. Orijinal olarak büyük bir çoğunluğu düşük derecelerde sıvılaşan silis zengini çözülümlerde gelişir.
Opal , normalde ona bağlı su kristallerini kaybettiğinde Kadıköy taşına dönüşür. Bu suretle , fizikçiler Kadıköy taşının opalin suyunun alınmış hali olduğunu söyler. Ünlü , antik kadıköytaşı örnekleri Hindistan Bombay , İtalya Toscani ve Türkiye ‘ de bulunmuştur.
Kadıköy taşı farklı formlarda neredeyse her yerde bulunur ama bu güzel minerallerin başlıca üreticileri Brezilya ve Uruguay’dır.
|
KADIKÖY TAŞINI TEST ETMEK
|
Kadıköy taşının en çok karıştırıldığı mineral adi opallerdir. Opal , kuvarsın bir başka çeşididir. Ama bir kristal değil koloittir ve Kadıköy taşından daha düşük bir yoğunluğa sahiptir.
|
İŞLEMELER VE OYMALAR
|
İşlemeler materyalin yüzeyindeki kabartmanın üzerine oyulmuş şekillere sahip broşlardır, bu arada oymalar daha içe çökmüş dekoratif dizaynlardır.
|
|
|
ÖZELLİKLER
|
|
|
Kuvarsın her çeşidi gibi Kadıköy taşı da kimyasal bir silikon dioksit bileşiminden oluşur. Kadıköy taşının kristalleri düzensiz altıgenler gibi şekillenmiştir. En ince örnekleri yarı saydam olmasına rağmen , kalın kristaller yüzeylerindeki camlı ya da mumlu parlaklıklarla mattır.
Kadıköy taşı yarı sert bir taştır ve mohs sertlik ölçeğinde 7 oranındadır. Cam, demir ve diğer yaygın maddeleri kolayca çizebilir.
Gözeneklidir ve içine girerek dış rengini etkileyebileceğinden yağ ve asitlerden uzak tutulmalıdır.
Kadıköy taşının bazı çeşitleri hafif ısıtıldığında ya da güneş ışığına bırakıldığında renk değiştirir.
|
BİLGİ DOSYASI
|
KALSEDON (KADIKÖY TAŞI)
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder