JADEİT JADEİT DEĞERLİ YEŞİM TAŞININ ÖNEMLİ İKİ KAYNAĞINDAN BİRİDİR, ÖZELLİKLE TESBİH VE OYMALI  SÜSLEMELERDE KULLANILIR. Jadeit genellikle yeşildir.ama aynı zamanda siyah kahverengi ,lila , turuncu, pembe , kırmızı, beyaz yada sarı olabilir. Yeşil taş kailtesindeki formu şahane yeşim olarak bilinir. Bu tür çok değerlidir. Ve özellikle uzak doğuda yüzyıllardır kullanılmaktadır. BENZER MİNERAL KÖKENİ Yeşim bir zamanlar tek mineralden meydana geldiği düşünülürdü. Ancak 1863 de bilim adamları aslında yeşimi oluşturan iki farklı mineral olduğunu keşfetti bunlar jadeit ve nefrit ti . jadeit ve nefritin görünüşte ve yapı olarak birbirine benzesede özgül ağırlıkları test edilerek kolaylıkla ayırt edilebilir. Jadeit suyun eşit hacminden 3.2 ila 3.4 kez ağır iken nefritin 2.92 ile 3.06 lık bir oranı vardır. Jadeit yeşimi nefrit yeşiminden daha enderdir. Bu ikisini birbirinden ayırmak kolaydır çünkü jadeit yeşimi daha derin bir yeşil renge sahiptir. Jadeit volkanik hareketler sonucu oluşmuş kayalarda bulunur. Bunlar orijinal yapıları ısı ve basınçla değişmiş volkanik kayalardır.( Metamorfik kayalar) jadeit ayrıca çakıl taşlarında ve su ile taşınmış olüvyon tortularda bulunabilir. En iyi jadeit burmadan gelir. Diğer bölgeleri is çin Guatemala , Japonya , Meksika , yeni zellanda ve tibetttir. Jadeit aynı zamanda  ABD ; sanbenito  , cantra costa counties , Kaliforniya da çıkarılmaktadır. KESİMLER Değerli taş kalitesindeki yeşim çok enderdir. Yapısı çok ince taneli olduğu için dekoratif şekiller üretmek çok zordur. Yeşim çok ender olarak fasetli kesim yapılır ama genellikle kabaşon olarak tesbihler ve süsleme eşyalarının yapımında kullanılır.  Kabaşon kesim yüzeyi çok fazla cilalamaya elverisli eski bir kesim sitilidir.  Eski ve yeni olmak üzere neredeyse tüm yeşim süs eşyaları çinden gelir . jadeit yeşimine en çok benzetilen mineral daha yumuşak olan ve üzerinde sahte yeşimden daha kolay çalışılabilen yılan taşının bovenit çeşididir.  PİROKSEN Jadeit bir piroksen ve piroksenler ‘A’ nın kalsiyum , sodyum , magnezyum yada demir ; ‘B’nin magnezyum ,demir, krom , manganez yada aluminyum olabileceği genel ABSİ2O6 kimyasal formüllü silkat minerallerinin bir gurubudur. Jadeit kendi başına sodyum ve aluminyum silkattır. Diğer piroksenler arasında augit , diopsit , enstatit , haypersten bulunur. Nefrit de bir silkat minerali olmasına rağmen piroksen sınıfına girmez çünkü kimyasal formülü farklıdır. Nefrit 8 silikon ve 22 oksijen atomuyla birlikte metalik kalsiyum , magnezyum ve demir içerir. Kraliyet yeşimi yeşil rengini yapısında ki krom mineralinden alır. Bazı  jadeit yeşim örnekleri demir oksitle çevrilmiş kahverengi bir yüzeye sahip olabilir. Ve bu havanın etkisiyle oluşur. Taşlar sergilendiklerinde bu kahverengi tabakalar dizaynların içine işler ve onları yok etmek yada saklamak için herhangi bir çaba gösterilmez çünkü süslemenin güzelliğini arttırdığı düşünülür. TARİHİ Jadeit yeşimi çinde 18. yüzyıldan beri kullanılmaktadır. Eski çin yeşimlerinin tümü nefritten yepılırdı. Bazı Çinliler yıldırım çarpmasından koruduğuna inandıkları için yeşimi evlerinin temellerine koyarlardı. Yeşim bereket getirmesi ve şans getirmesi inancıyla doğu kültüründe günümüze kadar kullanılmıştır. Ve kullanılmaktadır. Bir çok çin imparatoru yeşimi orijinal olarak günümüzde hala çok önemli bir kaynak olan burma dan çıkartılıyordu. Ancak bu olanlar çok sınırlıydı ve 1784 de kuzey burmadaki büyük keşfe kadar çıkartılacak kadar değerli değildi. 16. yüzyıldaki ispanyalı fatihler koloniler kurdukları orta amerikada jadetit buldular. Kalça ve böbrek hastalıklarını iyileştirdiklerine inanarak ona piedra de hijada ( beltaşı) ya da piedra de los rinones ( böbrek taşı ) adını verdiler. ÖZELLİKLER Jadeit ; minerallerin silkat grubunun proksin dalına aittir. Mineral birbirine sıkıca bağlanmış ince kristallerden meydana gelir . bu kristallarin genellikle yüzeyleri boyunca uzanan ve birbiri içine geçen çizgileri vardır (ikizli). Oldukça sert olmasınının yanı sıra mohs ölçeğinde 7ye denk gelir. Jadeit dayanıklı bir mineraldir. Jadetin tipik siyah damarlanma özelliği gösteren iki koyu yeşil çeşidi vardır. BİLGİ DOSYASI Jadeit Grubu                          : Silikatlat Kristalik Sistem            : monoklinik Kimyasal Formülü         : NaAlSi2O6 Sertlik                         : 7 Yoğunluk                     : 3.2- 3.4 Bölünüm                      : prizmatik , iyi Çatlama                       : parçalı Renk                           : renksiz(alokromatik) Damar                         : Beyaz Parlaklık                      : Camlı Işınırlık                        : zayıf